
Oczy w opałach - zanim stracisz ostrość widzenia
O problemach z widzeniem i sposobach ich leczenia rozmawiamy dr n. med. Mateuszem Tłustochowiczem, Kierownikiem Oddziału Chirurgii Okulistycznej w Legionowie Wojskowego Instytutu Medycznego Państwowy Instytut Badawczy
Jakie są obecnie dostępne metody leczenia jaskry?
Celem leczenia jaskry, niezależnie od jej typu, jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego w celu zatrzymania postępu choroby. Dostępne obecnie metody leczenia obejmują farmakoterapię, zabiegi laserowe oraz zabiegi chirurgiczne.
Farmakoterapia opiera się na stosowaniu kropli do oczu, ale czasami, wykorzystywane są również leki stosowanie doustnie.
Zabiegi laserowe wykonywane są w profilaktyce jaskry, w leczeniu pierwszego rzutu oraz w
terapii uzupełniającej farmakoterapię i leczenie operacyjne. Obejmują laseroterapię mającą na celu poprawę odpływu cieczy wodnistej , udrożnienie drogi odpływu (irydotomia laserowa) oraz zablokowanie produkcji cieczy wodnistej (np. cyklofotokoagulacja).
Wybór metody zależy od typu jaskry.
Zabiegi operacyjne można podzielić na penetrujące (np. trabekulektomia), niepenetrujące (np. sklerektomia głęboka, kanaloplastyka), małoinwazyjne (MIGS) i zabiegi z zastosowaniem implantów drenujących. Podział oparty jest na mechanizmie działania i inwazyjności.
Czy jaskra daje wczesne objawy, które można zauważyć samodzielnie?
W większości przypadków jaskra rozwija się powoli i bezobjawowo, dlatego samodzielne zauważenie jej wczesnych oznak jest trudne. W początkowych stadiach najczęściej pojawia się stopniowe zawężenie pola widzenia, co może być trudne do zauważenia na co dzień. Niekiedy można zaobserwować subtelne symptomy, takie jak trudności z adaptacją do ciemności, widzenie "aureoli" wokół źródeł światła czy zmęczenie oczu. Ostra jaskra zamykającego się kąta daje jednak bardzo wyraźne objawy, takie jak silny ból oka, zamglone widzenie, tęczowe obwódki wokół świateł, nudności i wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.
Czy są badania przesiewowe w kierunku jaskry?
Istnieją badania przesiewowe w kierunku jaskry, które pozwalają na jej wczesne wykrycie. Jest to o tyle ważne, że choroba często początkowo przebiega bezobjawowo. Screening zaleca się szczególnie w grupach wysokiego ryzyka (osoby starsze, osoby powyżej 40. roku życia z historią jaskry u bliskiego członka rodziny, osoby pochodzenia afrykańskiego). Niektóre publikacje naukowe wykazały również wyższe ryzyko wystąpienia jaskry u osób z krótkowzrocznością, cukrzycą i chorobami układu krążenia. Badania przesiewowe są nieinwazyjne i obejmują pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometrię), badanie dna oka, badanie pola widzenia (perymetrię) oraz pachymetrię.
Jakie choroby oczu występują najczęściej u dorosłych?
Jedną z częściej występujących chorób oczu jest zaćma, może się ona objawiać zamglonym widzeniem, pogorszeniem widzenia w nocy oraz trudnościami z doborem korekcji okularowej. Nieco rzadziej, ale wciąż często występuje jaskra czy zwyrodnienie plamki związane z wiekiem.
Jak często warto wykonywać profilaktyczne badanie wzroku?
Po 40 roku życia profilaktyczne badanie wzroku powinno się wykonywać raz na rok -do dwóch lat. U osób chorujących na cukrzycę czy nadciśnienie tętnicze w zależności od zaawansowania choroby podstawowej częściej, nawet co 6-12 miesięcy.
Czy jaskra i inne choroby oczu mogą prowadzić do całkowitej utraty wzroku?
Tak, nieleczona jaskra może prowadzić do ślepoty, natomiast zwyrodnienie plamki związane z wiekiem może spowodować utratę centralnego widzenia. Zmętnienie soczewki (zaćma) może znacznie ograniczyć widzenie .
Najważniejsze czynniki ryzyka jaskry, zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej (AMD)
Wiek (powyżej 50 roku życia) dla wszystkich tych chorób
Dla AMD (zwyrodnienie plamki żółtej) i jaskry
-
Predyspozycje genetyczne / rodzinne
-
Nadciśnienie tętnicze i miażdżyca
Dla AMD i zaćmy
-
Niezdrowa dieta, uboga w warzywa, owoce, w luteinę, kwasy omega-3
-
Promieniowanie Ultrafioletowe
-
Palenie tytoniu
Dla jaskry i zaćmy
-
Stosowanie steroidów
-
Cukrzyca
-
Urazy oka
Dla jaskry
-
Wady wzroku: krótkowzroczność i wysoka nadwzroczność.
-
Zaburzenia krążenia
Dla AMD
-
Jasna karnacja, jasne tęczówki
-
Płeć żeńska
Czy korzystanie z komputera i telefonu może zwiększyć ryzyko chorób oczu ?
Długotrwałe korzystanie z komputera i telefonu zwiększa ryzyko problemów ze wzrokiem. Prowadzi do tzw cyfrowego zmęczenia oczu, a w efekcie do zespołu suchego oka oraz do postępu wad wzroku, a dokładnie postępu krótkowzroczności u dzieci i młodzieży.
Typowe objawy cyfrowego zmęczenia oczu:
-
podczas patrzenia w ekran rzadziej mrugamy, co prowadzi do wysychania filmu łzowego, do pieczenia oczu i uczucia piasku pod powiekami --> co prowadzi do ZESPOŁU SUCHEGO OKA,
-
skurcz akomodacji: zbyt bliska odległość od ekranu męczy mięśnie oka = powstaje utrwalony skurcz mięśnia rzęskowego oka, co objawia się bólem głowy, uczuciem napięcia w oczodołach, niewyraźnym lub podwójnym widzeniem na odległość trudnością z koncentracją wzroku.
Niepokojące objawy okulistyczne które powinny skłonić do wizyty u specjalisty to :
-
Nagła utrata widzenia,
-
Nagle oraz stopniowo pogarszająca się ostrość wzroku,
-
Podwójne widzenie,
-
Zaburzenia widzenia takie jak rozbłyski lub pojawiające się ubytki w polu widzenia,
-
Widzenie tęczowej aureoli wokół źródła światła,
-
Zniekształcenie linii oraz obrazów,
-
Wytrzeszcz i zaburzenia ruchomości gałek ocznych,
-
Silny ból gałki ocznej szczególnie jeśli towarzyszą mu nudności i wymioty,
-
zmiany skórne okolicy powiek np.: guzki ,owrzodzenia lub nietypowe/ wzrastające zmiany barwnikowe.
Jak można zapobiegać jaskrze i innym chorobom oczu? Czy dieta, aktywność fizyczna albo suplementy mają wpływ na zdrowi oczu ?
Zdrowie oczu w dużej mierze zależy od stylu życia i sposobu odżywiania. Oczy potrzebują składników takich jak luteina, zeaksantyna, kwasy omega-3, witaminy A, C, E oraz cynk – wszystkie one chronią siatkówkę, wspierają widzenie i spowalniają procesy starzenia. Znajdziesz je w zielonych warzywach liściastych, rybach, orzechach, marchwi, cytrusach, pestkach i jajach.
Równie ważny jest ruch – regularna aktywność poprawia krążenie i zmniejsza ryzyko chorób oczu, takich jak jaskra. Suplementy mogą być pomocne, zwłaszcza przy dużym obciążeniu wzroku lub niedoborach, ale warto dobierać je indywidualnie.
Oczom szkodzi przetworzona żywność, nadmiar cukru i tłuszczów trans, palenie, brak snu i zbyt długie patrzenie w ekran bez przerw. Najlepszą profilaktyką jest połączenie dobrej diety, ruchu, nawodnienia i odpoczynku – to prosty sposób, by zachować dobry wzrok na długie lata.
Badania w kierunku jaskry:
1.NZOZ MEDIQ (wizyta NFZ i wizyta komercyjna)
ul. Piłsudskiego 20, 05-120 Legionowo
tel. 22 774 26 40
2.Wojskowy Instytut Medyczny Szpital w Legionowie (wizyta NFZ)
ul. Zegrzyńska 8, 05-119 Legionowo
tel. 22 330 56 50
Badania wzroku:
1.NZOZ MEDIQ (wizyta NFZ i wizyta komercyjna)
ul. Piłsudskiego 20, 05-120 Legionowo
tel. 22 774 26 40
2.Wojskowy Instytut Medyczny Szpital w Legionowie (wizyta NFZ)
ul. Zegrzyńska 8, 05-119 Legionowo
tel. 22 330 56 50
3. NZOZ Legionowo
ul. Sowińskiego 4
tel. 22 774 51 51
4. Optyk Legionowo Optyka Perfect
ul. marsz.Józefa Piłsudskiego 49
tel. 508 098 540
5. Optyk Gabrysiak
ul. Wł. Reymonta 12
tel. 22 774 24 60
6. Take a Look Salon Optyczny
ul. marsz. Józefa Piłsudskiego 30/U6
tel. 696 639 578
7. Optyk Burlińscy
ul. Zwycięstwa 1
tel. 22 784 50 57
8. Okularnia
ul. Kopernika 8
tel. 790 715 316
9. Ziko Optyk Legionowo
ul. Jerzego Siwińskiego 2A
tel. 22 123 60 92






