
Ludwik Schmidt (1916 - 2008) - tytuł nadano 30.07.1997 r.
Ludwik Schmidt urodził się 7 września 1916 roku w Wendyczanach, powiat Mohylów Podolski.
W 1920 roku rodzina Schmidtów przybyła do Kraju i osiedliła się w Kaliszu. Tam Ludwik ukończył szkołę powszechną i gimnazjum ogólnokształcące.
Po maturze rozpoczął wyższe studia na Wydziale Leśnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Studia przerwała mu wojna.
Ludwik od lat szkolnych był członkiem Związku Harcerstwa Polskiego. Po wstąpieniu do drużyny im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu zdobył kolejne stopnie harcerskie - od Młodzika do Harcerza Rzeczypospolitej, liczne sprawności harcerskie oraz przygotowanie instruktorskie.
To ostatnie obejmuje ukończone w latach 1934-1939 kursy instruktorskie podharcmistrzowskie, żeglarskie i morskie. Z racji aktywnego angażowania się w działalność harcerską zdobył szerokie znajomości wśród kierowniczej kadry Związku Harcerstwa Polskiego, które były Mu bardzo przydatne później, przy organizowaniu konspiracyjnego harcerstwa.
W latach 1940-1944 Ludwik Schmidt wraz ze swoją siostrą Jadwigą, mając status wysiedlonych przez okupanta z Kalisza, zamieszkał w Legionowie.
Ludwik pracował w tartakach Maurycego hr. Potockiego w Legionowie i Zegrzu. Po przybyciu do Legionowa nawiązał konspiracyjne kontakty wojskowe z dowództwem konspiracyjnego pułku o kryptonimie "I Rejon Marianowo-Brzozów" VII Obwodu "Obroża" Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej.
Głównym celem Polskiego Państwa Podziemnego wobec młodzieży było chronienie jej przed okupantem, wychowywanie na zasadach etycznych i patriotycznych oraz zapewnienie jej właściwego wykształcenia. Ze względu na represje mogło to być realizowane jedynie w warunkach konspiracyjnych.
Do kierowania konspiracyjnym środowiskiem młodzieżowym dowództwo I Rejonu delegowało zaufanego harcerza i żołnierza AK - Ludwika Schmidta, który przybrał pseudonim "Rabczyk". Wraz z miejscowymi działaczami ZHP zorganizował On konspiracyjny hufiec Szarych Szeregów o kryptonimie "Rój Tom" i został mianowany jego komendantem.
Hufiec obejmował męskie drużyny w Legionowie, Chotomowie, Jabłonnie, Zegrzu, Nieporęcie, Wiśniewie i Choszczówce oraz 4 drużyny żeńskie: z Legionowa, Chotomowa, Jabłonny i Wiśniewa. Stan ilościowy "Roju Tom" w lipcu 1944 roka wynosił ok. 300 harcerek i harcerzy.
Do zadań kierownictwa hufca należało zorganizowanie i prowadzenie konspiracyjnego szkolenla młodzieży. Program tego szkolenia obejmował wyszkolenie harcerskie i wojskowe. Wyszkolenie harcerskie oparte było na wdrażaniu zasad etyczno-moralnych i patriotycznych przy realizacji trzy-etapowego programu "DZIŚ-JUTRO-POJUTRZE".
W zakresie wyszkolenia konspiracyjnego i wojskowego, podporządkowanego na wszystkich szczeblach dowództwu Armii Krajowej, mieściło się: przysposobienie wojskowe bądź sanitarne, wywiad dotyczący zbierania wiadomości o nieprzyjacielu oraz działalność propagandowa.
Dla starszych harcerzy było prowadzone również szkolenie w zakresie "małego sabotażu". Na podkreślenie zasługuje fakt bardzo ścisłej współpracy "Rabczyka" - komendanta "Roju Tom" z Głównym Inspektorem Szkolenia I Rejonu - por. Edwardem Dietrichem "Ralfem".
Kierownictwo Hufca "TOM" współdziałało również z Tajną Organizacją Nauczycielską, realizującą w konspiracji zakazane przez okupanta nauczanie przedmiotów ogólnokształcących i historii Polski. Większość nauczycieli uczestniczyła w konspiracji, wielu z nich łączyło funkcje pedagogiczne z instruktorstwem szaroszeregowym.
Główną troską Kierownictwa Hufca i Dowództwa I Rejonu było utrzymanie bezpieczeństwa konspiracji harcerskiej i tajnego nauczania.
Obok konspiracyjnej działalności harcerskiej "Rabczyk" uczestniczył w konspiracji wojskowej. W 1942 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty im. Władysława Sikorskiego w stopniu kaprala podchorążego.
Następnie sprawował funkcję dowódcy plutonu 705, w 2. kompanii I batalionu kpt."Znicza" (profesora Bolesława Szymkiewicza). Pomagał również w zajęciach kursu Szkoły Podchorążych jako instruktor pomocniczy.
Był angażowany do akcji przerzutów alianckiej broni zrzutowej. W akcji "Burza" w 1944 roku uczestniczył w walkach powstańczych na terenie Legionowa i okolic. We wrześniu przeszedł w oddziałach "Znicza" do Puszczy Kampinoskiej. Brał udział w walkach Zgrupowania Kampinos, aż do Jaktorowa. W czasie walk powstańczych był dwukrotnie ranny.
Aresztowany przez okupanta został zesłany do obozu koncentracyjnego w Gross Rosen, następnie do Flossenburga i Dachau. W końcu kwietnia 1945 roku doczekał wyzwolenia przez Aliantów. Po przejściach obozowych Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie skierowały go do szpitali w Egipcie i Bejrucie.
Po rekonwalescencji wstąpił w związek małżeński z p. Adolfiną z Thielów. Od 1949 roku zamieszkiwał wraz z rodziną na stałe w Toronto (Kanada). Przez wiele lat, aż do emerytury, był pracownikiem magistratu miasta Toronto.
Był ojcem trojga dzieci.
Ludwik Schmidt pseudonim "Rabczyk" posiadał następujące odznaczenia związane z walką o niepodległość: Srebrny Krzyż Virtuti Militari V Klasy, Krzyż Walecznych, Krzyż Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy, Krzyż Partyzancki i inne.
Według zachowanych opinii zarówno akowskich, jak i szaro-szeregowych "Rabczyk" łączył zdolności organizacyjne z odwagą i roztropnością, dzielnością i odpowiedzialnością.
Ludwik wykazywał także zdolności dydaktyczne i wychowawcze wobec swoich podwładnych, których traktował z reguły z wyrozumiałością i serdecznością. Uważał się wobec podwładnych bardziej za starszego kolegę niż przełożonego.
Przez cały okres przebywania na obczyźnie "Rabczyk" utrzymywał kontakty z naszym środowiskiem konbatanckim. Brał udział w obchodach rocznicowych, uczestniczył w akcji upamiętniającej miejsca i zdarzenia okupacyjnej martyrologii.
Z jego inicjatywy brzozowym krzyżem upamiętniona została pierwsza rocznica śmierci podchorążych, poległych w 1 czerwca 1943 roku w osłonie transportu broni zrzutowej w miejscowości Stanisławów.
Po wojnie w 1957 roku uczestniczył w fundacji tablicy pamięci w kościele pw. św. Jana Kantego, zniszczonej przez "nieznanych sprawców", a potem w fundacji odtwarzania zniszczonej tablicy w 1986 roku i tablicy harcerzy "Roju Tom" w 1988 roku w tym samym kościele.
Z okazji poświęcenia sztandaru "Roju Tom" nadesłał przesłanie do uczestników uroczystości, które zostało odczytane przy Pomniku Polski Walczącej w dniu 28 września 1996 roku.
W 1997 roku za całokształt zasług dla miasta Ludwik Schmidt otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Legionowa.
Ludwik Schmidt zmarł w Toronto dn. 5 lutego 2008 roku.
Na podstawie materiałów archiwalnych Środowiska Kombatanckiego "Obroża" opracował dr inż. Andrzej Paszkowski, Sekcja Historyczna Koła Nr 1 ŚZŻAK, Legionowo, listopad 1996
Uzupelnienia - Muzeum Historyczne w Legionowie, luty 2008 r.