Sportowe Legionowo

Po powstaniu w Legionowie w 1951 r. Zakładów Przemysłu Odzieżowego (później przekształconych w Zakłady Sprzętu Technicznego i Turystycznego Aviotex) oraz działającego przy nich 26. Przedstawicielstwa Wojskowego ściągnęto do miasta grupę utalentowanych skoczków doświadczalnych będących pionierami polskiego sportu spadochronowego. Skoczkowie projektowali w Legionowie nowe typy spadochronów, testowali je, a następnie wdrażali do produkcji i używali ich w czasie zawodów sportowych.

Jako pierwszy z nich znalazł się w Legionowie Zbigniew Chronik (1925-1959). Pochodził on z Ostrowi Mazowieckiej. W okresie okupacji walczył w szeregach Armii Krajowej. Po wojnie przeszedł przeszkolenie spadochronowe i znalazł się w grupie pierwszych polskich skoczków doświadczalnych. W legionowskich zakładach sprawował kierownictwo Działu Prób w Locie i Kontroli Technicznej. Zaprojektował m.in. spadochron SW-2, na którym ustanowiono szereg rekordów krajowych i międzynarodowych. W 1951 r. jako pierwszy uzyskał tytuł Mistrza Sportu w spadochroniarstwie. Po utworzeniu w 1957 r. Spadochronowej Kadry Narodowej został jej pierwszym trenerem. W 1959 r. podczas prób fabrycznych spadochronów na Bemowie doznał urazu czaszki, na skutek którego zmarł w szpitalu. Był to jego 531 skok.

Nie wiadomo w jakim kierunku potoczyłaby się historia legionowskiego sportu gdyby nie ks. Jan Mrugacz (1915-2002). Pochodził z Kleczy Dolnej pod Wadowicami. Jeszcze przed wojną wstąpił do zakonu Karmelitów Bosych i został wysłany do Palestyny. Tam ukończył studia filozoficzne. W czasie okupacji pełnił w Lublinie funkcję kapelana szpitala dziecięcego. W 1944 r. został kapelanem 4. Samodzielnej Brygady Saperów 2. Armii WP, z którą przeszedł cały szlak bojowy. W 1945 r. trafił do Legionowa jako kapelan 1. Warszawskiej Dywizji Piechoty. W 1947 r. przejął od starokatolików kościół przy ul. Piłsudskiego i zorganizował w nim kościół garnizonowy. W późniejszych latach został wiceprezesem Komitetu Odbudowy Kina w Legionowie, a następnie włączył się w prace Społecznego Komitetu Budowy Stadionu. W Komitecie działał będąc już w stopniu podpułkownika najpierw jako jego wiceprezes, a następnie prezes. Mając dobre kontakty w wojsku wielokrotnie organizował sprzęt konieczny do budowy stadionu, który otwarto w 1964 r. Ks. Mrugacz wspierał również akcje charytatywne na rzecz legionowskich sportowców będących w trudnej sytuacji. Niemal do końca życia posiadał karnet na mecze „Legionovii”. W 1998 r. nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Legionowo. W tym samym roku odznaczono go złotą Odznaką Honorową PZPN. W 2012 r. pośmiertnie został wybrany patronem Stadionu Miejskiego w Legionowie.

Organizatorem sportu młodzieży szkolnej w Legionowie był Wojciech Augustynowicz (1942-2019). Wychowywał się Mławie, gdzie jako młody chłopak zainteresował się gimnastykę sportową. Podczas studiów na warszawskiej AWF zaczął uprawiać judo pod okiem japońskiego mistrza Hiromiego Tomity. Już jako student, w latach 60. XX w. prowadził treningi judo z uczniami Szkoły Podstawowej nr 1 w Legionowie. W tym czasie realizował również inne pasje grając w rugby w drużynie „Legionovii”. W 1967 r. założył pierwszy na Mazowszu klub sportowy judo, a następnie sekcje judo w ramach KS „Legionovia” i KS „Gwardia”. Przez wiele lat związany był ze Szkołą Podstawową nr 2, gdzie pracował jako nauczyciel W-F i dyrektor ds. sportowych. Efektem jego działalności było wybudowanie przy szkole kortów tenisowych. W „Dwójce” prowadził treningi judo od 1973 r. obejmując nimi tak chłopców, jak i dziewczęta. Pod jego okiem ukształtowało się wielu świetnych zawodników do dzisiaj wygrywających zawody judo na różnych poziomach. Inną pasją sportową pana Wojciecha było pływanie. Jako pierwszy przepłynął wpław Zalew z Zegrza do Białobrzegów. Posiadał uprawnienia instruktora i ratownika morskiego. Pracował w strukturach WOPR i współorganizował kąpielisko nad Zalewem Zegrzyńskim. W 2017 r. nadano mu tytuł Zasłużonego dla Miasta Legionowo. We współpracy z Muzeum Historycznym w Legionowie planował napisać historię sportu w legionowskich szkołach. Projektu tego nie zdążył już zrealizować.

Jak wyżej wspomniano już w latach 60. XX w. w ramach „Legionovii” działała sekcja rugby. Jednak do szczególnego spopularyzowania tej dyscypliny przyczynił się znacznie później Edward Grzelak (1948-2004). Od 1971 r. był on zawodnikiem pierwszoligowego klubu rugby „Orkan” Sochaczew. W 1984 r. przeprowadził się do Legionowa, gdzie zaczął propagować tę dyscyplinę i trenować młodzież. W 1989 r. wszedł w skład zarządu na nowo powołanego Klubu Sportowego MKS „Legionovia”, w którym zorganizował sekcję rugby. W 1991 r. współtworzył nowy KS „Legion”, do którego przenieśli się rugbiści. W prowadzonych przez niego zajęciach uczestniczyli nawet uczniowie klas początkowych szkół podstawowych. W barwach „Legionu” zawodnicy z Legionowa zajęli trzecie miejsce w Ogólnopolskiej Spartakiadzie Młodzieży. Kilku wychowanków „Legionu” trafiło do kadry narodowej rugby w różnych kategoriach wiekowych. Niestety sekcja borykała się z brakiem własnego boiska i jej działalność zamarła po niespodziewanej śmierci trenera.

Jak widać tylko na tych kilku przykładach historia sportu w Legionowie to, nie tylko dzieje najbardziej popularnej piłki nożnej. Przez wiele lat rozwijało się w naszym mieście wiele innych dyscyplin – indywidualnych i zespołowych. Szkolący w nich trenerzy odegrali dużą rolę w kształtowaniu kolejnych pokoleń sportowej młodzieży. Rafał Degiel

Fotografia pochodzi ze zbiorów Muzeum Historycznego w Legionowie.

Na fotografii z prawej Zbigniew Chronik poprawiający uprząż spadochronu Romana Lewandowskiego.