Czym oddychamy w powiecie legionowskim?

Na terenie Mazowsza znajduje się 314 gmin i zaledwie 8 miejsc, w których mierzy się poziom stężenia pyłów PM 2,5. Legionowo jest jednym z tych ośmiu punktów. Dzięki temu władze miasta są świadome, że problem zanieczyszczeń powietrza nie dotyczy tylko południa Polski, ale właściwie całego kraju.

Powietrze na Mazowszu nie jest idealne, co pokazują pomiary m.in. prowadzone w Legionowie.

Czy to oznacza, że w okolicznych gminach lub np. Markach czy Otwocku problem nie występuje?

Nie. Dotyczy on nas wszystkich. Jednym ze źródeł zanieczyszczenia powietrza w Polsce jest niska emisja, podchodząca z lokalnych kotłowni oraz domowych instalacji grzewczych. Z kominów na terenie całego kraju wydobywają się chmury pyłów, rakotwórczego benzopirenu i trujących dioksyn. Wdychając je, zwiększamy ryzyko zachorowania na raka płuc, choroby układu oddechowego czy astmę.

Jak powiedział dr hab. inż. Artur Badyda z Politechniki Warszawskiej, zarówno jakość paliwa jak i jakość urządzenia w którym jest ono spalane mają istotne znaczenie.

Obecnie w Polsce do spalania dopuszczone jest wszystko, co jakkolwiek mieści się w kategorii „węgiel”, również odpady z procesu wydobycia i produkcji węgla, takie jak muł, miał czy przerosty.

Są one prawnie dopuszczone do sprzedaży, stosunkowo niedrogie, a zawierają mnóstwo popiołu – substancji mineralnej, która nie ulega spaleniu i jest wynoszona do komina i atmosfery – mówił specjalista. 

Węgiel dobrej jakości, nawet spalany w starych kotłach jest mniej emisyjny – mówił, podkreślając jednak, że tzw. „śmieciuchy” w porównaniu z kotłami V klasy emitują 20-40 razy więcej pyłów.

Powinniśmy używać dobrej jakości urządzeń grzewczych i dobrej jakości paliwa. Paliwo nie może być wilgotne – to powoduje zwiększoną emisję zanieczyszczeń pyłów i tlenku węgla – mówił.

Dr med. Piotr Dąbrowiecki z Wojskowego Instytutu Medycznego opowiedział o wpływie zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Co warto podkreślić, każdy chętny ma bezpośredni i całodobowy dostęp do informacji o aktualnym stanie jakości powietrza w pobliżu stacji monitorującej.

INFORMACJA DLA KAŻDEGO

W przypadku przekroczenia poziomów alarmowych PM 2,5 WIOŚ informuje o tym fakcie Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego, który informuje o tym samorządy, a te z kolei mieszkańców. W sezonie jesienno – zimowym tego typu alertów o przekroczeniach notuje się kilkadziesiąt miesięcznie. Dotyczą one przede wszystkim miast położonych w województwie małopolskim i śląskim. WIOŚ nie wydał dotychczas alertu dla Legionowa. Chwilowe stężenia pyłów można na bieżąco monitorować na stronie internetowej www.powietrze.gios.gov.pl oraz poprzez bezpłatną aplikację mobilną WIOŚ (zobacz poniżej kody qr).

DZIAŁANIA MIASTA

Robert Wieczorek z Referatu Ochrony Środowiska przedstawił liczne działania podejmowane przez miasto w celu poprawy jakości powietrza. A jest ich wiele - np. od 2001 r. w nowo wybudowanych na terenie Legionowa budynkach nie można używać paliw stałych, takich jak węgiel.

W grudniu 2015 r. wszyscy właściciele domów jednorodzinnych oraz zarządcy domów wielorodzinnych opalanych węglem otrzymali ulotkę informacyjną, w której opisano szkodliwość spalania odpadów, a także paliw stałych w indywidualnych kotłowniach oraz poinformowano o możliwości uzyskania dotacji na wymianę pieca węglowego na ekologiczne źródło ciepła. Rozpoczęto tez działania edukacyjne wśród dzieci i młodzieży dotyczące szkodliwości spalania odpadów w piecach. W roku 2016 we wszystkich legionowskich gimnazjach w klasach drugich odbyły się zajęcia dydaktyczne dotyczące zanieczyszczenia powietrza i sposobów poprawy jego jakości.

Program ten będzie kontynuowany w przyszłych latach. Od ubiegłego sezonu grzewczego Straż Miejska w Legionowie prowadzi kontrole domów jednorodzinnych, sprawdzając czy spalane są odpady. W poprzednim sezonie grzewczym przeprowadzono ponad 700 kontroli, ujawniono 9 przypadków spalania odpadów.

Tej jesieni, skontrolowano 480 nieruchomości, ujawniono 3 przypadki spalania niedozwolonych odpadów. Pozwala to stwierdzić z pewnością, że mieszkańcy Legionowa nie opalają pieców odpadami, lecz węglem i drewnem.

WYMIEŃ PIEC

Od 19 listopada 2015 roku w Legionowie obowiązuje uchwała rady miasta o dofinansowaniu z budżetu gminy wymiany pieców węglowych na ekologiczne źródła ciepła: nowoczesne piece gazowe, olejowe lub pompy ciepła.

Wraz z wymianą na piec gazowy można także uzyskać dotację do przyłączenia nieruchomości do sieci gazowej.

Gmina finansuje do 8 tys. w przypadku wymiany pieca na gazowy czy olejowy i do 16 tys. na pompę ciepła.

Pokrywa także koszt przyłącza gazowego.

W 2015 roku zawarto 17 umów, w 2016 roku 75. W budżecie na 2017 rok zaplanowano 200 tys zł na ten cel, ale w przypadku wyczerpania tych środków zostaną one zwiększone.